Laugarren Sarrera - Ilargia eta Gizakia

https://canalhistoria.es/hoy-en-la-historia/el-hombre-en-la-luna/?cli_action=1558258962.263
Ilargia eta Gizakia

Denok badagiku Neil Armstrong izan zela ilargia zapaldu zuen lehen gizakia, baina benetan dakigu nolakoa izan zen prozesu osoa?
1969 º Urtean, Apolo 11º zeregin batean, NASAk antolatutakoa, gizakia Ilargia zapaldu egin zuen. Goizeko 02:27etan, Eagle Ilargi moduloak Ilargian lurraratu egin zuen, "Lasaipen Itsasoan" hain zuzen ere. 02:56 ordutan bidaiari batek, Neil Armstrong astronauta amerikarra, ilargian pauso bat emanez hain famatua den esali hay esan zuen: «es un pequeño paso para un hombre, pero un gran salto para la humanidad». Bere laguntzaileak Eagleean, Edwin «Buzz» Aldrin, 03:41 ordutan batu zen bere bidai kidearekin eta biok batera grabitatearen absentzia frogatu egin zuten. Ilargian zehar hainbat froga egin zituzten, eta azkenean Estatu Batuetako bandera landatu egin ziten ilargiko lurrean. Egun batzuk 
pasata eta Lur Planetara itzultzean, bi astronauta hauek heroiak bezala jaso egin ziren. 

Urteak aurrera pasa dira, eta aditu askoren ustez gizakia ez zen benetan ilargira joan eta historio guztia gezur utsa dela esaten dute.  Beste batzuek ordea, uste dute gizakia benetan ilargira joan zela eta ez zuela ezer aurkitu, horregatik ez da  50 urtetan berriro joan. 

Hona hemen, nola gizakia ilargia zapaldu zuen froga bat. 

Hirugarren Sarrera - Eguzki Sistemari Buruzko Bitxikeriak

https://okdiario.com/curiosidades/curiosidades-sistema-solar-529138
https://www.geoenciclopedia.com/20-curiosidades-del-sistema-solar-ninos/

1. Eguzkia: Eguzki Sistemako edozein planeta baino handiagoa da eguzkia, eta guztiak eguzki barnear sartzen badira, nahi duten lekua izango lukete. Eguzki Sistema osoa ehuneko ehuna (%100) izango balitz, eguzkia bakarri %99 izango litzake.

2. Lur Planeta: Lur planeta eguzkitik oso hurrun dago, 150 milioi kilometrotara hain zuzen ere.

3. Artizarra: Artizarra Eguzkitik urbilen dagoen bigarren planeta da Merkurioren atzetik, baina lehenengo planeta baino beroagoa da. Zergaitik? Merkurion, eguzkia ematen duen tokietan, 400ºC-ko beroa ematen du, baina itzala dagoen tokietan berriz -100ºC egiten du. Artizarran, Itzala eta Eguzkia ematen duen tokietan temperatura berdina egiten du, 462ºC gutxi gora-behera.

4. Eguki Sisteman Ura al dago? Betidanik jakin da, Lur planeta ur planeta deitzen dutela, planetako gehiengoa ura delako. Baina, egon daiteke eguzki sisteman zehar beste planeta edo edozein sekretu ura ezkutatzen duena? Jakina da Marte, gure auzokideak ura daukala bere planetan, baina izoztuta dago. Informazio hau, NASAk 2008 º Urtean  aurkitu zuen.  Horrez gain, Gamínedes, Jupiterreko izar batek, 95 kilometroko sakontasuna daukan ozeano aurkitzen da izar horretan, baina ur guztia izoztuta dago.

Zazpigarren Sarrera - Blogaren Amaiera

Azken sarrera honetan, Blog osoan zehar egindako ariketak eta azaldutako informazioaren laburpen bat eging dugu. Horrela, Blogera azken Sarreratik sartzen dena Hiruhilabete honetan zehar landu dugun guztia ikusi ahalko du eta gehien interesatzen zaion sarrerara joan daiteke.

Lehenik eta behin, blogaren sarrera egin genuen, non Esne Bidea eta Eguzki sistemari buruz hitz egin genuen. Bi gai honei buruzko sarrera txiki bat idatzi genuen eta bakoitzaren atal nagusiak ikusi genituen. Horren ondoren, etxean begiratzeko hainbat link utzi genituen eta nahi zuenak ikusteko eta informazio gehiago begiratzeko.

Bigarrenez, Eguzki Sistemari buruzko hainbat ariketa egin genituen bigarren sarreran. Ariketa horiek egun batean egiteko ziren, ordu batean hain zuzen ere. Lehenengo ariketa eguzki sistemako planetei buruzkoa zen, non aurreko klasean ikusitako informazioaz baliatuz planeten argazki/izen erlazioa ondo gin behar zuten. Bigarren ariketa hitz sopa bat zen. Ariketa honetan eguzki sistemako planeta guztien izenak aurkitu behar zituzten eta ondoren Eguzkitik hurbilen zegoenetik, urrunen zegoenera idatzi behar zituzten.

Hirugarren sarreran, hainbat egunetan egiteko proiektu bat proposatu genuen, non material birziklagarria erabiliz etxean edota ikasgelan egitekoa zena. Proiektua ahalik eta hoberen egiteko, Youtubeko bi bideo ikustea beharrezkoa zen horrela prozesua ahalik eta hoberen egingo genuen klasean. Horren ondoren, ikasle bakoitzak etxetik materiala ekarri beharko zuen eta 2-3 egunetan proiektua bukatuta egon zen.

Laugarren Sarreran, Eguzki Sistemari buruzko hainbat bitxikeri idatzi genituen, lau hain zuzen ere. Lehenengoa Eguzkiaren tamainaren buruzkoa zen, bigarrena, Lur planetatik Eguzkira dagoen distantziari buruz, hirugarrena, Artizar planetaren temperaturari buruzkoa eta azkenengoa, Eguzki Sisteman Lur Planetan aparte ura badaoen inguruan izan zen azken bitxikeria.

Bostgarrena, Gizakia eta  Ilargiaren historioa azaldu genuen, Neil Armstrong eta Apolo 11º bidaia hain zuzen ere.

Seigarrena, Eguzkitik beste planetak zein distantzietara zeuden azaldu genuen, eta matematikak erabili genituen saioa ahalik eta interaktibo eta dibertigarriena izatekotan.

Zazppigarren saioa eta azkena, Ariketa bat izan zen. Jarduera horretan, lauko taldeetan jarri behar ziren eta ikasle bakoitzak rol bat hartu beharko zuen. Ariketa hau lan kooperatiboa sendotzeko zen. Horrez gain, ikasleen lan idatzi bat eta azalpen bat egin beharko zuten IKTak erabiliz.

Seigarren Sarrera - ARIKETA

Gaurko klasean, aste osoan zehar egingo den proiektu bat proposatuko dugu. Proiektu honen helburua, ikasleak taldeka jarriz lan kooperatiboa egitea da. Ikasleek aste amaieran, aurkezpen bat egin beharko dute eta ikasgelako beste ikasleek haiei ebaluatuko diete.


Orain, zertaz egingo dute ikasleek lana taldeka? Unibertsoa, Esne Bidea eta Eguzki Sistemako osagaietaz baliatuz, aurkezpen bat egin beharko dute, baina aldez aurretik lan idatzi bat egin beharko dute. Talde lanean, Rol banaketa bat egin beharko dute ikasleen artean. Ikasgelan 20 ikasle daudenez eta gaiak Galaxiak, Izarrak, Esne Bidea, Eguzki Sistema eta Planetak direnez, 4 ikasleetako taldeetan banatuko dira.


Lan idatzia Google Drive-eko Word bitartez sortuko dute, horrela lau ikasleek batera lan egin ahalko dute. Aurkezpena berriz, Google Presentatios baliabidearen bitartez egingo da. Oso garrantzitsua da ikasleek IKTak geroz eta gehiago erabiltzea haien bizitzan, jaioterri digitalak direnez geroz eta errazago menperatuko dituztelako aplikazioak eta haien konpetentzia digitala geroz eta garatuagoa egongo da.


1. Sarrera: Zer da/Dira (GAIA) ?
2. Gaiaren Atalak:
3. Unibertsoaren osaketa:
4. Gaien arteko erlazioa.
5. Ariketa bat proposatu.

Bostgarren Sarrera - Eguzki/Planeten distantziak

 Eguzki eta Planeten arteko distantziak 

Gurasoek zaztarra botatzera edota ogia erostera bidaltzen gaituztenean, mundu bat ibil behar dugula iruditzen zaigu. Baina benetan dakigu edo pentsatzen dugu zenbat distantzia dagoen planeten artean edota Eguzkitik edozein planetara?

Eguzkia erreferentziatzat hartuta, hone hemen planeten distantziak:

1. Merkurio: 57.910.000 km
2. Artizarra: 108.200.000 km
3. Lurra: 146.600.000 km
4. Marte: 227.940.000 km
5. Jupiter: 778.330.000 km
6. Saturno: 1.429.400.000 km
7. Urano: 2.870.990.000 km
8. Neptuno: 4.504.300.000 km

Gaurko matematiketako klasean neurriak ikasi egin ditugu, eta planeten distantziak oso baliabide interesgaria izan da era dinamiko eta interaktibo batean azaltzeko.

Hona hemen distantzia hauen erlazioa ulertzeko oso bideo interesgarri bat,

Bigarren Sarrera - PROIEKTUA (PLANETA BATEN SORRERA)

Gaurko egunean saio dinamikoago bat izango dugu non egun bat baino gehiago beharko ditugu proiektua ahalik eta hoberen atera dadin. Saio honetan proiektu manual bat egingo dugu, hain zuzen ere Eguzki Sistemako edota bakoitzak asmatu dezakeen planeta baten sorrera! Proiektu hau egiteko etxean izan dezakegun materialez baliatu gaitezke.

Saio hau 5º edota 6º mailako ikasleentzako zuzenduta dago

Proiektu honen sorrera, hiru ataletan edo egunetan banatuko dugu. Lehenik eta behin, materialen bilketa eta planetaren lurrazalaren sorrera. Bigarrenez, planetaren sorrera eta azkenik, planetaren margoketa. 

1º ATALA:

Lehenik eta behin, materialen bilketa egingo dugu. Beharrezkoa da material hauek ekartzea proiektua arazorik gabe egiteko.

   

Material hauek ekarri ostean 5eko taldeetan bilduko dira ikasleak eta klasean ikusitako bideoaren bitartez, Maché papera sortuko dute.  Hona hemen klasean ikusitako bideoa, bestela YouTuben "Como Hacer PAPEL MACHÉ / Pasta de Papel paso a paso / Youtube" bideoaren bidez gidatu zaitezke. 

2º ATALA

Bigarrenez, puxika eta plastikozko poltsa bat beharko dugu atal hau egiteko. Lehen atalean bezala bideo baten bidez errazagoa izango da zuretzat 2º ataleko prozedura jarraitzeko. Hona hemen bideoa, edo YouTuben ikusgarri izango duzu "Hacer planetas con papel maché casero" jarriz.

3º ATALA
Atal honetan, ikasleek etxetik temperak ekarri beharko dituzte, nahi duten koloreekin planetak margozteko. Beharrekoa da amantala ekartzea eta arropa egoki bat zikintzen badira temperarekin.

Proiektua amaitzean, planetak ikasgelatik eskegiko ditugu eta gure Eguzki Sistema Sortuko dugu.

Lehenengo Sarrera - Eguzki Sistema (1º Jarduera)

Aurreko informazioa irakurri eta ulertu ondoren, hona hemen etxean zein klasean egin daitezkeen ariketak. Ariketa sorta hau Hirugarren eta Laugarren mailako ikasleentzat bideratuta dago eta Blogarekin aurrera goazen bitartean, geroz eta interesgarriagoak eta zailagoak izango dira ariketak.

1º Ariketa: Eguzki Planeten izenak. Lehenengo ariketa honetan, ikasleei horri hau banatuko zaie. Ariketaren helburua planeta bakoitzari bere izena jartzea da.

2º Ariketa Hitz Sopa: Ariketa honetan izena esaten duen modura hitz sopa batean aurkitzen gara. Ariketa honen helburua, Eguzki Sistemako planeten izenak identikikatzea da, eta horren ondoren orden batean jarri beharko dira, Eguzkitik gertuenetik dagoen planetatik hasita.

Ariketa bi hauek ordu batean egitekoak dira. Ikasle batenbat ez badu denborarik ariketa bi hauek amaitzeko, etxean bukatu beharko dituzte. Derrigorrezkoa da ikasleek koaderno batean idaztea ariketa hauek, eta emandako horriak itsatsita izatea, ez galtzeko.

Blogaren Sarrera - Eguzki Sistema eta Esne Bidea

 Planeta izena ematen zaie eguzkiaren inguruan dabiltzan eta berezko argirik ez daukaten astroei. Eguzki sistemak zortzi planetaz osatuta dago, eta eguzkitik gertuen dagoenetik hasita hauek dira: Merkurio, Artizarra, Lurra, Marte, Jupiter, Saturno, Urano eta Neptuno.
Horrez gain, planetaz aparte, Eguzki sistema izarrez, asteriodez, kometez edota satelitez osatuta dago.

Eguzki Sistema, galaxia baten barnean kokatuta dago, Esne bidea hain zuzen ere. Galaxia hau kiribil forma dauka eta 200.000-400.000 izarrez inguru osatuta dago. Esne bideak hiru osagaiez sortuta dago, Halo, Disco eta Bulbo izenez ezagunak direnak. Galaxia honen izena, antzinako Greziar Mitologiatik dator, hain zuzen ere Hera jainkosaren bularretik isuritako esnea da. Erromatarrentzat, Hera jainkosa izan beharrean, Juno jainkosa izan zen esne hori isuri zuena.

https://es.wikipedia.org/wiki/Hera
https://es.wikipedia.org/wiki/Juno_(mitolog%C3%ADa)